100%
Το Αγιο Όρος της Αρκαδίας
Η Μονή Αιμυαλών
 Η Μονή Αιμυαλών, βρίσκεται σφηνωμένη στη ρίζα ενός μεγάλου βράχου, στο φαράγγι του χείμαρου Ίσβορα, μεταξύ των ιστορικών πόλεων Δημητσάνας και Στεμνίτσας. Όλη η ευρύτερη περιοχή είναι κατάφορτη από ασκητήρια, σκήτες, μικρά εκκλησάκια αγιογραφημένα μέσα σε σπηλιές δύσβατα και δυσπρόσιτα για τον απλό επισκέπτη.Πρώτες μαρτυρίες για την ύπαρξη της Μονής έχουμε μετά το 1560 μ.Χ Ο αρχικός πυρήνας της αδελφότητος μαζί με τους κτίτορες Γρηγόριο Ιερομόναχο και Παισία μοναχή, ήρθε από την περιοχή της Αλαγονίας της Μεσσηνίας, από τους Αιμυαλούς, από που φαίνεται να πήρε και την ονομασία η εφέστιος εικόνα της Μονής. Η εικόνα απεικονίζει το γεγονός της γεννήσεως της Θεοτόκου - για το λόγο αυτό η Μονή εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου.Η ονομασία της Μονής επιδέχεται πολλές ερμηνείες με τις επικρατέστερες να είναι το "γλυκύς, θελκτικός" {αιμυαλός (ομηρ.οδύσσεια) } ή το "άργιλος". Οι αγιογραφίες του Καθολικού έγιναν από τους αδελφούς Μόσχους από το Ναύπλιο το 1608 μ.Χ ,κρητικής τέχνης. Σήμερα στη Μονή διαμένουν 7 μοναχοί.
Η Μονή του Τιμίου Προδρόμου
 Η Μονή του Τιμίου Προδρόμου Γορτυνίας ανήκει στη Μητρόπολη Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως. Θα τη συναντήσετε στη χαράδρα του Λούσιου κάτω από το βουνό Κλεινίτσα. Για να φτάσει κανείς στη Μονή κατευθύνεται από τη Δημητσάνα και το Παλαιχώρι, όμως και πεζοπορώντας ή με ζώο φθάνετε περνώντας κάτω από την παλιά Μονή Φιλοσόφου. Η Μονή πιθανολογείται να ιδρύθηκε το 1545, όπως διαπιστώνεται στο παλιό τυπικό, ενώ σε έγγραφο με ημερομηνία 23/3/1828 καταγράφεται ότι το Μοναστήρι ιδρύθηκε προ 700 ετών. Ο Ηγούμενος Καλλίστρατος τοποθετεί την ίδρυση το 1167. Το 1838 μαζί με 400 Μοναστήρια στην Ελλάδα, η Μονή διαλύεται για να επανασυσταθεί μετά από τέσσερα χρόνια. Το πρώτο ομόλογο της Μονής Προδρόμου φέρει τη χρονολογία 1616. Το 1779 η Μονή, πλήρης γυναικοπαίδων, διασώθηκε από τους Αλβανούς που την είχαν περικυκλώσει. Ο καπετάν Κόλλιας Πλαπούτας κατέφυγε στη Μονή και εκεί τάφηκε το 1825. Το 1838 Ηγούμενος της Μονής είναι ο Γεράσιμος Παπαργύρης ο οποίος είναι πρώτος ηγούμενός της. Το συγκρότημα της Μονής, πλην του Καθολικού και του Ναού του Αγίου Αθανασίου αρχιεπισκόπου Χριστιανουπόλεως, διαθέτει: παλαιό Ι.Ν. του Αγίου Αθανασίου σήμερα εργαστήρι Αγιογραφίας, εξωκκλήσια Μεταμόρφωσης και Υπαπαντής, υδρομύλους, ελαιοτριβείο κλπ. Η Μονή γιορτάζει κατά την Αποτομή της κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου στις 29 Αυγούστου και του Αγίου Αθανασίου Χριστιανουπόλεως στις 17 Μάη. Στην κατοχή της υπάρχουν παλαιά έγγραφα, σιγίλλια Πατριαρχών, ομόλογα αγορών και δωρεών, ενώ ο κώδικας της Μονής βρίσκεται στη Βιβλιοθήκη της Δημητσάνας. Από το 1976 έως το 1982 λειτούργησε Σχολή για ολιγογράμματους Ιερείς και Μοναχούς από την οποία αποφοίτησαν 45. Δυστυχώς όταν διαλύθηκε η Μονή το 1834, κατέφθασε κρατικό κλιμάκιο και 16 φορτηγά ζώα πήραν την πολύτιμη κινητή περιουσία της Μονής, καθώς και το λείψανο του Αγίου Αθανασίου Χριστιανουπόλεως. Ευτυχώς οι Μοναχοί κατάφεραν να διαφυλάξουν 87 ομόλογα που χρονολογούνται από το 1616 έως το 1831. Αυτό που μπορεί να μας εντυπωσιάσει, εκτός την όμορφη θέα, όταν επισκεπτούμε το μοναστήρι είναι και οι εξαιρετικές τοιχογραφίες. Ο Φώτης Κόντογλου λέει πως αν δεν είναι έργο του Θεοφάνους του Κρητός τότε σίγουρα είναι κάποιου μαθητή του.
Η Μονή Φιλοσόφου
 Η αυτόνομη ιστορία της σημερινής Γορτυνίας, ξεκινά με την ίδρυση της Μονής Φιλοσόφου, η οποία χαρακτηρίζεται και ως “η αρχόντισσα του φαραγγιού”, επειδή δεσπόζει του ομορφότερου τμήματος του φαραγγιού (Μονόπορη), στην δυτική πλευρά του Λούσιου, 11 χλμ. νοτιοδυτικά της Δημητσάνας και περίπου 86 χλμ. από την Τρίπολη. Στη Μονοπόρη υπήρχαν σπήλαια και σειρά ασκηταριών που καταστράφηκαν από τις επιδρομές των Σλάβων τον 7ο και 8ο αιώνα. Η μονή είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και πανηγυρίζει στην απόδοση της εορτής, δηλαδή στις 23 Αυγούστου. Αποτελείται από δύο κτιριακά συγκροτήματα: την παλαιά μονή, η οποία φέρει κατά την λαϊκή παράδοση και το ιστορικό όνομα “Κρυφό Σχολειό” και από την νέα. Και οι δύο βρίσκονται στη δεξιά παρόχθια πλευρά του Λουσίου ποταμού και απέχουν μεταξύ τους 500 περίπου μέτρα. Η παλαιά μονή Φιλοσόφου είναι η πλέον ιστορική και παλαιά μονή της Αρκαδίας και αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας εν γένει. Ιδρύθηκε το 963 επί Νικηφόρου Φωκά από τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο εκ Δημητσάνας, τον επονομαζόμενο «φιλόσοφο», ο οποίος είχε διατελέσει ως γραμματέας («Πρωτοκρίτης») του αυτοκράτορα. Από το προσωνύμιό του πήρε και η μονή το όνομά της. Πρόκειται για σταυροπηγιακή μονή. Λαξευμένη εντός φυσικής κοιλότητας-σπηλαίου μήκους 128 μέτρων και πλάτους 0.6-8μ, ριζωμένου στους πρόποδες ενός απόκρημνου βράχου, σε ύψος 200 περίπου μέτρων πάνω από την κοίτη του Λουσίου, το υψόμετρο της μονής ανέρχεται περίπου στα 500 μέτρα. Επιβλητικό και κακοτράχαλο απλώνεται το τοπίο στα πόδια της ως την κοίτη του ποταμού. Ως τις μέρες μας διατηρείται μόνο ένα μικρό εκκλησάκι Βυζαντινής τεχνοτροπίας του 10ου αιώνα με αξιόλογες τοιχογραφίες. Πρόκειται για ναό εγγεγραμμένο τετράστηλο σταυροειδή με οκτάπλευρο τρούλο. Από την υπόλοιπη μονή σώζονται μόνο ερείπια κελιών και άλλων κτισμάτων, καθώς και μια στέρνα. Στην παλαιά μονή, γνωστή και ως «Κρυφό Σχολειό» μαθήτευαν εκεί κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας Έλληνες, ενώ αργότερα εξελίχθηκε σε μεγάλη ιερατική σχολή, που λειτούργησε και στη Νέα Μονή και όπου φοίτησε πλήθος δασκάλων, ιερέων, μοναχών, ανωτέρων κληρικών, καθώς και ηγετικών ιεραρχών της Εκκλησίας. Από αυτήν αναδείχτηκαν τέσσερις πατριάρχες Ιεροσολύμων, δύο Οικουμενικοί Πατριάρχες και πολλοί ανώτατοι εκκλησιαστικοί άνδρες (Γρηγόριος ο Ε΄, Παλαιών Πατρών Γερμανός). Οι ελάχιστες γραπτές μαρτυρίες που έχουν διασωθεί προέρχονται από το αρχείο της μονής, που φυλάσσεται πλέον στην βιβλιοθήκη της Δημητσάνας. Η μονή διατηρούσε βιβλιοθήκη με σημαντικά χειρόγραφα του 12ου αιώνα, ορισμένα από τα οποία φυλάσσονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Αθήνας. Η νέα μονή είναι χτισμένη 500 περίπου μέτρα βορείως της παλαιάς στην κορυφή ενός βράχου, σε υψόμετρό 550 μ., και σε ομαλότερο έδαφος από την παλαιά μονή, της οποίας αποτελεί συνέχεια, όπως αποδεικνύουν οι ιστορικές πηγές. Ως εκ τούτου, η έρευνα καταλήγει στο ότι βασικός λόγος ίδρυσης της νέας μονής οφείλεται στην δυσκολία πρόσβασης στην παλαιότερη. Η νέα Μονή Φιλοσόφου ιδρύθηκε μετά τα μέσα του 17ου αιώνα, ενώ λειτουργούσε ήδη το 1691. Πρώτα κτίστηκε το καθολικό της (1661) κι έπειτα αρκετά κελιά, δίχως όμως να εγκαταλειφθεί η παλαιά μονή. Το τέμπλο του καθολικού είναι ξυλόγλυπτο με πλούσιο διάσκοσμο και φέρει εικόνες κρητικής τεχνοτροπίας, που αποδίδονται στο ζωγράφο Βίκτωρα (1663). Ο ναός αγιογραφήθηκε το 1693 με δαπάνη του «Μαυραηδή-πασά Φαρμάκη» από τη Στεμνίτσα, ο οποίος παρ’οτι είχε εξισλαμισθεί, προσχώρησε στον Χριστιανισμό επί Ενετοκρατίας. Απεικόνιση του χορηγού υπάρχει στη δυτική πλευρά του ναού (υπό τη μορφή τυπικού Ανατολίτη με βλοσυρό ύφος, πολυτελές ένδυμα και κομπολόι) ακριβώς δίπλα στην αγιογραφία της αγίας Ελένης. Πιθανότητα η νέα μονή να ιδρύθηκε κατ’ αρχάς ως μετόχι της παλαιάς, χάρη στην οικονομική ευρωστία της και την αύξηση του αριθμού των μοναχών. Αργότερα όμως η παλαιά μονή σταδιακά μετεγκαταστάθηκε και με την πάροδο των χρόνων εγκαταλείφθηκε οριστικά. Μεταξύ των ετών 1834-1836 η Μονή διαλύθηκε με απόφαση της Βαυαρικής Αντιβασιλείας, με το αιτιολογικό ότι διατηρούσε λιγότερους από έξι μοναχούς. Όλα τα περιουσιακά στοιχεία της (ιερά βιβλία,κώδικες,ιερά σκεύη,το λείψανο του Αγ.Αθανασίου Χριστιανουπόλεως κ.α.) μεταφέρθηκαν με τη φροντίδα ειδικής επιτροπής στη Δημητσάνα. Το 1838 με διάταγμα του Όθωνα, δόθηκε η άδεια για την επαναλειτουργία της και της αποδόθηκαν πάλι όλα τα περιουσιακά στοιχεία που της είχαν αφαιρεθεί.
Η Μονή Καλαμίου
 Νοτιότερα από τα ερείπια της αρχαίας Γόρτυνος βρίσκεται η μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Καλάμι. Πρόκειται για δύο μοναστήρια: ενός παλιού που έχει ερειπωθεί και διακρίνονται μόνο λείψανα του εξωτερικού τείχους, ο ναός και του νέου. Ο κυρίως ναός είναι σταυροειδής με τρούλο και έχει αγιογραφηθεί από δύο Κρήτες αδερφούς αγιογράφους. Η εικονογράφηση είναι πλούσια με ολόσωμους αγίους, σκηνές από τον Ακάθιστο Ύμνο και την Παλαιά Διαθήκη. Κατά την κτητορική επιγραφή, που σώζεται πάνω από τη θύρα της εισόδου, ο ναός κτίστηκε και αγιογραφήθηκε το 1705. Σύμφωνα όμως με μελέτες ιστορικών η παλαιά μονή δεν έγινε το 1705 αλλά δύο και τρεις αιώνες παλαιότερα και το 1705 έγινε απλώς κάποια ανακαίνιση αυτής και κατόπιν λόγω οικονομικής ευχέρειας κτίστηκε η νέα μονή.
ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ email:info@hotelarchontiko.gr ΤΗΛ: 6985860018